Այծաբուծության զարգացման ծրագիր

Այծաբուծության զարգացման ծրագիրը (ԱԶԾ) մեկնարկել է 1999 թվականին` ՔԱՐԴ հիմնադրամի իրավանախորդ ԱՄՆ գյուղդեպարտամենտի Մարկետինգի աջակցության ծրագրի (ԱՄՆ ԳԴ-ՄԱԾ) կողմից` Հայաստանում կաթնատու այծերի բուծման, այծաբուծության զարգացման և այծաբուծական մթերքների իրացման համար անկախ և տնտեսապես կենսունակ միջոցների ստեղծմանն աջակցելու, կամ այլ խոսքերով, տեխնոլոգիայի փոխանցման նպատակով:

ԱԶԾ-ը նպաստում է Հայաստանի տարբեր շրջաններում հարյուրավոր գյուղացիական տնտեսությունների եկամուտների ավելացմանը, ինչպես նաև նոր աշխատատեղերի ստեղծմանը գործազրկության բարձր մակարդակ արձանագրած շրջաններում:

ԱԶԾ -ը ներառում է հետևյալ բաղադրիչները.

1) «ԱՐԻԴ»  այծաբուծական կենտրոն (ք. Եղեգնաձոր, Վայոց Ձորի մարզ)

• Ծառայություններ
  • վարձակալության հիմունքներով տոհմային այծերի տրամադրում` տեղական ցեղատեսակների գենետիկական հատկանիշների բարելավման նպատակով
  • արհեստական սերմնավորում
  • ցեղատեսակների գրանցում
  • անասնաբուժական ծառայություններ կոոպերատիվների համար
  • սարքավորումների պահպանություն/վերանորոգում, վերազինում/ պանրի գործարանների համար
• Հետազոտական ծրագրեր
  • այծերի բուժում և գենետիկական հատկանիշների բարելավում
  • զտարյուն և խառնածին այծերի կաթնատվության համեմատություն
  • տզային վարակի և տզերի կողմից տարածվող հնարավոր հիվանդությունների դեմ պայքարի միջոցառումներ
  • զտարյուն և խառնածին այծերի աճի և կարկասի հատկանիշների համեմատություն
• Տեխնիկական աջակցություն ֆերմերներին, ագրոբիզնեսներին և գյուղատնտեսական հաստատությունների ուսանողներին
  • պատշաճ կերակրում
  • կթի գործընթացների ճիշտ կազմակերպում
  • գենետիկական հատկանիշների բարելավում
  • արոտավայրերի կառավարում
  • կենդանիների առողջություն  և հիվանդությունների կանխարգելում
  • պահվածքի կառավարում
  • կոոպերատիվ և ֆինանսական կառավարում
  • փոքր ձեռնարկությունների զարգացում
  • պանրի արտադրության և կաթի մշակման տեխնոլոգիաներ:

ԱՄՆ-ից ներմուծված ավելի բարձր արտադրողականություն ունեցող կաթնատու այծերի հետ հաջորդող սերնդային տրամախաչման արդյունքում այծի կաթի արտադրությունը միջին օրական 1 լիտրից ավելացել է մինչև 2.5լ:

2) Կաթի արտադրության և իրացման սպառողական 7 կոոպերատիվների ստեղծում (Հայաստանի տարբեր շրջանների 7 գյուղերում), որոնք

• մշակում են մեծ թվով փոքր գյուղացիական տնտեսություններից մթերած այծի կաթը
• ունեն անհրաժեշտ սարքավորումներով հագեցած կաթի մթերման կայաններ:

3) Կաթի մթերման 11 կայաններ (Հայաստանի 3 մարզերի գյուղեր), որոնք

• մթերում են ավելի քան 4500 գլուխ այծի կաթ` ավելի քան 100 գյուղացիական տնտեսություններից
• ունեն սառը պահպանության տարաներ:

4) Այծի պանրի արտադրամասեր (Հայաստանի տարբեր շրջանների 7 գյուղերում)

• Արտադրում են այծի պանրի տարբեր տեսակներ (օրինակ` «ֆետա» տեսակի պանիր ձեթի մեջ,  «ֆետա» տեսակի պանիր աղաջրում, հորած պանիրներ, «Tomme»,  «Լակտիկ» և «Գլաձոր» պանիրներ):

5) Երիտասարդական ծրագրեր (Վայոց Ձորի մարզի 6 երիտասարդական ակումբներ)

• Կրթական, ուսուցողական դասընացների և այծերի խնամքին վերաբերող այլ միջոցառումների կազմակերպում ՔԱՐԴ-ի երիտասարդական ակումբների համար: